بریج دندان چیست؟ بریج دندان یکی از مطمئنترین و پرکاربردترین روشها برای جایگزینی دندان ازدسترفته است؛ روشی که مانند قطعه گمشده پازل، لبخند شما را دوباره کامل میکند. وقتی دندانی از بین میرود و جای آن خالی میماند، نهتنها زیبایی لبخند تحتتأثیر قرار میگیرد، بلکه بهمرور استخوان فک تحلیل میرود، دندانهای مجاور جابهجا میشوند و حتی فرم چهره نیز تغییر میکند. در درمان بریج، دندانپزشک دندانهای مجاور را بهصورت جزئی تراش میدهد تا پایهای محکم برای نصب روکش دندان متصل به هم فراهم شود. سپس از دهان قالب گرفته میشود و بریج در لابراتوار دندانسازی با ظاهری طبیعی و هماهنگ با رنگ دندانها ساخته میشود. در نهایت، دندانپزشک آن را روی جای خالی نصب کرده و تنظیم نهایی را انجام میدهد تا عملکردی مشابه دندان طبیعی داشته باشد.
بسیاری از بیماران پساز انجام بریج میگویند احساس میکنند دندان ازدسترفتهشان هیچوقت وجود نداشته است؛ چون دوباره میتوانند بدون نگرانی غذا بخورند، صحبت کنند و لبخند بزنند.
در ادامه، با تکیه بر نظر متخصصان دندانپزشکی و توصیههای انجمن دندانپزشکی ایران، تمام مراحل علمی انجام بریج دندان، انواع آن و تفاوتش با ایمپلنت را بررسی میکنیم تا بهترین تصمیم را برای لبخند خود بگیرید.
بریج دندان چیست؟
این روش یکی از انواع پروتزهای دندانی ثابت است که برای پُر کردن جای خالی دندان به کار میرود. همانطور که از نام آن مشخص است، بریج دندان مانند یک «پل» عمل میکند و فضای خالی بین دندانها را پُر میکند تا لبخند و عملکرد دهان به حالت طبیعی بازگردد. بریج دندان از دو بخش اصلی زیر تشکیل میشود:
- ابوتمنتها (Abutments): به دندانهای طبیعی سالمی که در دو طرف فضای خالی قرار دارند، گفته میشود. این دندانها تراشیده میشوند تا بتوانند روکشها (کرونها) را در خود جای دهند.
- پونتیک (Pontic): به دندان یا دندانهای مصنوعی گفته میشود که روی فضای خالی قرار میگیرند و با روکشهای ابوتمنت، یک مجموعه روکش دندان متصل به هم را تشکیل میدهد.
اگر این سؤال برایتان پیش آمده که بریج دندان چیست، باید بدانید این روش یکی از مؤثرترین درمانهای دندانپزشکی برای پُر کردن جای خالی دندان است. در این شیوه، مجموعهای از روکش دندان متصل به هم با استفاده از سمانهای دندانپزشکی ( نوعی چسب تخصصی و بسیار مقاوم) بهصورت دائمی روی دندانهای پایه نصب میشود.
برخلاف پروتزهای متحرک، این ساختار قابل جدا شدن نیست و ثبات بالایی در دهان ایجاد میکند. بههمیندلیل، بریج دندان از نظر عملکرد و زیبایی، احساس طبیعی و پایداری قابلتوجهی به بیمار میدهد.
انواع بریج دندان
علم دندانپزشکی برای سازگاری با شرایط مختلف دهان، چهار نوع اصلی بریج دندان را طراحی کرده است. شناخت دقیق انواع بریج دندان به شما کمک میکند تا مؤثرترین و مطمئنترین روش درمانی را انتخاب کنید.
بریج سنتی (Traditional Bridge)
بریج سنتی (Traditional Bridge) رایجترین و پرکاربردترین نوع بریج دندان است. این مدل با ساختار ساده و استحکام بالا، برای پر کردن جای خالی دندان به دو دندان طبیعی سالم در طرفین نیاز دارد تا دندان جایگزین یا «پونتیک» توسط روکشهای پایه نگهداری شود.
بریج کانتیلیور (Cantilever Bridge)
بریج کانتیلیور (Cantilever Bridge) زمانی بهکار میرود که فقط یک دندان سالم برای پایه وجود دارد. چون فشار زیادی روی همان دندان وارد میشود، این نوع بریج دندان معمولاً برای دندانهای جلویی و نواحی کمفشار مناسبتر است.
بریج مریلند (Maryland Bridge)
بریج مریلند (Maryland Bridge) یا رزینباند، نوعی روکش دندان متصل به هم است که با روش سادهتر و کمتراشتری نسبت به بریج سنتی انجام میشود. در این مدل، بریج با بالهایی به پشت دندانهای کناری چسبانده میشود، بنابراین به دندانهای اطراف آسیب کمتری میزند. البته استحکام آن کمتر است و بیشتر برای دندانهای جلویی استفاده میشود.
بریج متکی بر ایمپلنت (Implant-supported Bridge)
اگر این سؤال را دارید که بریج دندان چیست و چه نوعی بیشترین استحکام را دارد، باید گفت بریج متکی بر ایمپلنت (Implant-supported Bridge) یکی از پیشرفتهترین انواع بریج دندان است.
در این روش، بهجای تکیه بر دندانهای طبیعی، از ایمپلنتهایی استفاده میشود که در استخوان فک قرار میگیرند و پایهای محکم برای نگهداری روکش دندان متصل به هم فراهم میکنند.
مراحل انجام بریج دندان
مراحل انجام بریج معمولاً در دو یا سه جلسه انجام میشود.
تراش دندانهای پایه (Abutments)
در اولین جلسه، دندانپزشک دندانهای ابوتمنت (دندانهای دو طرف فضای خالی) را آماده میکند. این مرحله شامل تراشیدن بخشهایی از مینا و عاج دندان است تا فضای کافی برای قرارگیری روکش فراهم شود.
قالبگیری و نصب بریج موقت
بعد از آمادهسازی دندانها، دندانپزشک یک قالب دقیق از آنها میگیرد و برای ساخت بریج دندان اصلی به لابراتوار میفرستد. تا زمان آماده شدن بریج نهایی، یک بریج موقت روی دندانها قرار میدهد تا از آنها محافظت کند.
ساخت و نصب بریج نهایی
وقتی بریج دندان از لابراتوار آماده میشود، دندانپزشک آن را روی دندانها امتحان میکند. بعد از تأیید نهایی توسط بیمار، بریج با سمان دائمی قوی روی دندانهای اباتمنت چسبانده و ثابت میشود.
پساز نصب، روکش دندان متصل به هم بهصورت دائمی در دهان قرار میگیرد و مثل دندان طبیعی عمل میکند. در این مرحله از درمان، بهتر متوجه میشوید که مرحله نهایی بریج دندان چیست و چگونه این ساختار ثابت میتواند جای خالی دندان را بهطور کامل پر کند.
مزایا و معایب بریج دندان
برای انتخاب بهترین روش درمان، باید مزایا و معایب بریج دندان را بررسی کنید تا مشخص شود کدام گزینه برای شما مناسبتر است.
- سرعت و زمان درمان: مراحل انجام بریج، بسیار سریعتر از ایمپلنت است و معمولاً تنها در دو تا سه جلسه نهایی میشود.
- هزینه اولیه کمتر: معمولاً در مقایسه با ایمپلنت، هزینه کمتری دارد.
- بازسازی سریع عملکرد: بریج دندان بلافاصله زیبایی و توانایی جویدن را به ناحیه برمیگرداند و از جابهجایی دندانهای مجاور جلوگیری میکند.
- پایداری: برخلاف پروتزهای متحرک، بریج بهصورت ثابت در دهان قرار میگیرد.
در کنار مزایا، بریج دندان معایبی نیز دارد که باید پیشاز انتخاب در نظر بگیرید:
- تراش دندانهای سالم؛
- طول عمر محدود؛
- آسیب به دندان پایه؛
- تحلیل استخوان.
هزینه بریج دندان چقدر است؟
تعیین دقیق هزینه بریج دندان آسان نیست، چون به عوامل مختلفی بستگی دارد. در ادامه، مهمترین عوامل تأثیرگذار را بررسی میکنیم.
- تعداد واحدها: قیمت بریج بر اساس تعداد واحدها (روکشها و پونتیک) محاسبه میشود. هرچه فضای خالی بزرگتر باشد و تعداد پونتیکها بیشتر، هزینه بالاتر خواهد بود.
- نوع بریج: بریجهای مریلند معمولاً هزینهی کمتری دارند، درحالیکه بریجهای متکی بر ایمپلنت از گرانترین گزینهها هستند. درک تنوع انواع بریج دندان میتواند به برآورد دقیقتر هزینه بریج دندان کمک کند.
- جنس روکش: نوع ماده استفادهشده نقش اصلی را در بریج دندان دارد؛ برای مثال، بریجهای فلز-پرسلن قیمت متوسطی دارند. مدلهای تمامسرامیک یا زیرکونیا با وجود قیمت بالاتر، زیبایی و دوام بیشتری دارند. مهارت دندانپزشک، موقعیت کلینیک و حتی نیاز به درمانهای جانبی مانند عصبکشی یا ترمیم دندانهای پایه نیز میتوانند هزینه نهایی را افزایش بدهند.
مقایسه حدودی هزینه بریج دندان نسبت به ایمپلنت
در مقایسه با ایمپلنت، هزینه بریج دندان معمولاً کمتر است؛ چون در این روش از فیکسچر و پیچ ایمپلنت استفاده نمیشود. اگر برایتان سؤال است که تفاوت هزینه بین ایمپلنت و بریج دندان چیست، باید بدانید این اختلاف بهدلیل سادگی مراحل و مواد کمتر در بریج است.
البته زمانی که چند دندان پشتسرهم جایگزین میشوند یا از بریج متکی بر ایمپلنت استفاده میشود، تفاوت قیمتی کمتر میشود. ازآنجاکه بریج نوعی روکش دندان متصل به هم است، بهتر است هزینه نگهداری و ترمیم دورهای آن نیز در نظر گرفته شود.
طول عمر و مراقبت های بریج دندان چگونه است؟
بریجها پروتزهای بسیار بادوامی هستند؛ اما سؤال این است که طول عمر بریج دندان چقدر است؟ متوسط عمر بریج معمولاً بین ۵ تا ۱۵ سال است. البته، با مراقبتهای عالی و رعایت بهداشت دهان و دندان، میتوان این طول عمر را افزایش داد:
- رعایت بهداشت دهان؛
- استفاده از نخ دندان مخصوص؛
- واتر فلاسِر (Water Flosser)؛
- چکآپ منظم؛
- پرهیز از جویدن اجسام سخت.
تفاوت بریج دندان و ایمپلنت
برای تصمیمگیری آگاهانه، بهتر است تفاوت بریج و ایمپلنت را در چند جنبه اصلی بررسی کنید. درک اینکه بریج دندان چیست نیز به شما کمک میکند تا انتخاب مناسبتری برای شرایط خود داشته باشید.
مقایسه دوام و طول عمر:
- ایمپلنت: بهعنوان یک راهحل جایگزینی ریشه، اگر درست کاشته و نگهداری شود، میتواند مادامالعمر باشد.
- بریج: دارای عمر مفید مشخصی است و روکشهای آن در معرض پوسیدگی و فرسایش قرار دارند.
مقایسه آسیب به دندانهای مجاور:
- ایمپلنت: کاملاً مستقل عمل میکند و هیچ آسیبی به دندانهای مجاور نمیرساند.
- بریج: دندانئزشک متخصص برای نصب بریج سنتی، باید دندانهای سالم کناری را بتراشد و این یک اقدام غیرقابلبازگشت است که ریسک پوسیدگی دندانهای پایه را افزایش میدهد.
مقایسه از نظر حفظ استخوان فک:
- ایمپلنت: با قرار گرفتن در استخوان فک، نقش ریشه دندان را ایفا می کند و باعث تحریک استخوان میشود. این امر از تحلیل استخوان فک که پساز کشیدن دندان رخ میدهد، جلوگیری میکند.
- بریج: در بریج چون فشاری به استخوان زیر دندان وارد نمیشود، استخوان آن ناحیه بهمرورزمان تحلیل میرود.
مقایسه از نظر زیبایی:
- ایمپلنت: از آنجایی که مستقیماً از لثه خارج میشود، ساختاری بسیار شبیه به دندان طبیعی ایجاد میکند.
- بریج: در میان انواع بریج دندان، مدلهای سرامیکی باکیفیت زیبایی بسیار زیادی دارند. بااینحال، چون این بریجها به دندانهای کناری متصل میشوند، ممکن است تفاوتهای ظریف در ظاهر آنها مشاهده شود.
جدول مقایسهای بریج دندان و ایمپلنت
برای وضوح بیشتر، تفاوتهای اصلی این دو روش را در جدول زیر بررسی میکنیم:
ویژگی | بریج دندان (روکش متصل به هم) | ایمپلنت دندان |
روش کار | پر کردن فضای خالی با اتصال روکش به دندانهای مجاور (پایه) | جایگزینی ریشه دندان با پیچ تیتانیومی در استخوان فک و نصب روکش روی آن |
دوام و طول عمر | متوسط ۵ تا ۱۵ سال (نیاز به تعویض دارد) | ۲۰ سال تا مادامالعمر (بسیار بادوام و ماندگار) |
تراش دندانهای مجاور | نیاز به تراش دندانهای سالم کناری دارد | کاملاً مستقل عمل میکند و آسیبی به دندانهای مجاور نمیزند |
حفظ استخوان | استخوان زیرین تحریک نمیشود و ممکن است تحلیل رود | با انتقال نیرو به استخوان، از تحلیل آن جلوگیری میکند |
هزینه اولیه | معمولاً کمتر از ایمپلنت کامل است | معمولاً بیشتر است، اما یک سرمایهگذاری طولانیمدت محسوب میشود |
زمان درمان | نسبتاً سریع (۲-۳ جلسه) | طولانیتر (چند ماه برای جوش خوردن ایمپلنت) |
سوالات متداول (FAQ)
- آیا بریج دندان دائمی است؟
بریج دندان دائمی نیست؛ اما ثابت است و با سمان قوی روی دندانها نصب میشود. طول عمر آن معمولاً بین ۵ تا ۱۵ سال است، ولی بهدلیل فرسودگی یا مشکلات دندانی، ممکن است نیاز به تعویض داشته باشد.
- آیا بریج مثل دندان طبیعی دیده میشود؟
بله، با پیشرفت مواد دندانپزشکی مانند روکشهای تمامسرامیک و زیرکونیا، بریج دندان بهراحتی با دندانهای طبیعی هماهنگ میشود و لبخندی طبیعی و زیبا ایجاد میکند.
- کدام بهتر است بریج یا ایمپلنت؟
بریج دندان برای زمانی مناسب است که دندانهای مجاور نیاز به درمان دارند یا استخوان فک کافی نیست، درحالیکه ایمپلنت برای دندانهای سالم و جلوگیری از تحلیل استخوان فک بهتر است. انتخاب نهایی بستگی به شرایط شما و مشاوره با دندانپزشک دارد.
سخن پایانی
در این مقاله گفتیم که بریج دندان چیست. این روش جای خالی دندان را پر میکند و کمک میکند دوباره بهراحتی غذا بخورید و صحبت کنید، هرچند برای نصب آن دندانپزشک باید کمی از دندانهای سالم کناری را بتراشد؛ بههمیندلیل انواع بریج دندان و مزایا و معایب هرکدام باید توسط دندانپزشک بررسی شوند تا بهترین گزینه متناسب با وضعیت شما انتخاب شود. در کلینیک دندانپزشکی سما، با استفاده از متدهای مدرن و مواد باکیفیت، سلامت دهان شما تضمین میشود. همین امروز با ما تماس بگیرید و یک جلسه مشاوره تخصصی رایگان رزرو کنید تا بهترین مسیر درمانی خود را پیدا کنید.